İzmir’de Kentsel Dönüşüm Bağlamında İnşa Edilen Toplu Konutlarda Mekan, Tasarım ve Gündelik Yaşam İlişkilerinin Analizi: Örnekköy ve Uzundere Yerleşimleri
Amaç İzmir’de kentsel dönüşüm bağlamında inşa edilen toplu konutlardaki mekan kalitesinin yükseltilmesi için gerekli bilgi ve veri tabanının oluşturulması. Gerekçe İzmir’de kentsel dönüşüm projelerinin sayısının giderek arttığı günümüz koşullarında yenilenen bölgedeki nüfus genellikle kentin çeperlerinde inşa edilen toplu konut bölgelerine yerleştirilmektedir. Bunlar modernist planlama ve mimarlık pratiklerini izleyen ve ideal bir kullanıcı profili öngören yerleşimlerdir. Yerleştirilen nüfus ise çoğunlukla kent merkezine yakın, ancak niteliksiz alanlarda barınmakta olan düşük gelirli gruplardan oluşmaktadır. Dolayısıyla öngörülen kullanıcı ile gerçek kullanıcının alışageldiği mekansal pratikler; kamusallık ve mahremiyet kavramları ve toplumsal cinsiyet rolleri örtüşemeyebilmektedir. Bu projelere ilişkin mekan, tasarım ve gündelik yaşam ilişkilerinin analizinin yapılması ve yeni önerilerin geliştirilmesi, henüz gerçekleştirilmemiş olan projeler için yol gösterici bir kaynak niteliği taşıyacaktır. Araştırma halihazırda yerleşimi tamamlanmış yegane iki örnek olan Örnekköy ve Uzundere yerleşimlerini kapsamaktadır. Kuramsal yaklaşım ve yöntem Araştırmanın kuramsal çizgisi, Henri Lefebvre ve Michel de Certeau gibi mekanı, mekansal üretim biçimleri, yaşanan pratikler ve mekanın maddeselliğinin eklemlenmesi yoluyla üretilen bir olgu olarak gören kuramcıları izlemektedir. Araştırma yöntemi bilgisayar destekli nitel veri analizi, yarı yapılandırılmış mülakat ve anket uygulamalarını içermektedir. Elde edilen bulgular dijital ortamda görselleştirilerek, interaktif bir bilgi ağına dönüşmesinin temeli atılmıştır. Hedefler ve katkı Araştırmanın hedefi İzmir’de kentsel dönüşüm nedeniyle gerçekleştirilmiş olan toplu konut uygulamalarında, öngörülen mekan kullanımlarına yönelik çözümlerin kullanıcıların alışageldikleri mekansal pratiklerle nasıl eklemlendiğini açıklığa kavuşturmaktır. Araştırma sonuçlarının aktarıldığı dijital bilgi ağı, yeni gelişmekte olan dijital beşeri bilimler (digital humanities) alanında yer almaktadır. Bulguların yorumlanması bundan sonra kentsel dönüşüm projeleri bağlamında inşa edilecek toplu konutların mekansal planlaması için yol gösterici nitelikte olacaktır.
Yürütücü / Prof. Dr. Gülsüm Baydar
Araştırmacılar / Doç. Dr. Murat Komesli, Yard. Doç. Dr. Ahenk Yılmaz, Yard. Doç. Dr. Kıvanç Kılınç, Yard. Doç. Dr. Sevcan Sönmez
Bursiyerler / Araş. Gör. Dr. Çiğdem Çetinkaya, Ögr. Gör. Zeynep Akçay, Araş. Gör. Umut Altıntaş, Araş. Gör. Ebru Bengisu, Araş. Gör. Yasemin Oksel, Araş. Gör. Zeynep Oral, Araş. Gör. Gizem Özmen, Araş. Gör. Nazlı Yatağan, Mimar Sevinç Alkan, Mimar Özge Zafer
Yazılım Geliştiriciler / Yaz. Müh.Gözde Karadağ, Yaz. Müh. Su Taşbaş
Yazılım Destek / Fatih Duvahan
Başlama Tarihi / Şubat 2015
Bitiş Tarihi / Şubat 2016
Destek Aldığı Kurum / Tübitak
İletişim Bilgisi / Gülsüm Baydar, [email protected], 0(232)570 8117